• BLOG
  • O MNIE
  • COACHING
  • SZKOLENIA
  • SKLEP
    • Sekrety seksualności – czyli co ma wspólnego Twój umysł z seksem
    • Nagranie z wykładu „Jak radzić sobie z gniewem, irytacją, złością”
    • Koszyk
    • Zamówienie
    • Moje konto
sprawdź:
  • Facebook
  • Youtube
  • Google+
  • Instagram
  • E-mail

Łukasz Bieliński

Łukasz Bieliński

Łukasz Bieliński

Łukasz Bieliński
Blog

Części mowy i NVC

Jeśli zacząłeś praktykować NVC poprzez metodę 4 kroków(artykuł o modelu NVC znajdziesz tutaj), to prawdopodobnie doświadczyłeś wielu trudności z wprowadzeniem tej pozornie prostej metody w życie. Marshall Rosenberg mówił, że NVC jest proste ale nie łatwe.
Cały czas zastanawiam się, w jaki sposób można by ułatwić sobie praktykę NVC. Dlatego chciałbym podzielić się swoimi przemyśleniami dotyczącymi pierwszego kroku metody „4 kroków”, jaką jest problem odróżnienia interpretacji od faktów. Pomocne w tym będzie spojrzenie przez pryzmat części mowy języka polskiego. I jeśli teraz wracasz pamięcią do dzieciństwa, kiedy na języku polskim nauczycielka męczyła Cię gramatyką, a Ty nie wiedziałeś do czego Ci to w życiu potrzebne, to teraz masz niebywałą okazję znaleźć wreszcie zastosowanie tej wiedzy.

1. Czasownik – oznacza czynności lub stany. Odpowiada na pytania: co robi? co się z nim dzieje? w jakim jest stanie? Aby czasownik wyrażał fakty trzeba go sprowadzić do poziomu słów (cytowanie słów), gestów (opis ruchu ciała i kończyn, zmiana mimiki) lub tonu głosu (zmiana wysokości tonu głosu). Można to zrobić zadając sobie pytania „Co mówił? Jakie gesty wykonał? Na czym to polega?”

Np. słowa manipulował, oskarżał, szantażował, nie zwracał uwagi, obrażał, wykorzystywał, myślał tylko o sobie itp. – są interpretacjami. Dlatego warto je sprowadzić do faktów. Np. manipulował? Czyli co mówił? Mówił, że jeśli się z nim nie spotkam, to pójdzie z kolegami na piwo.

Inne przykłady:

Marek krzyczał(czasownik). => Marek mówił(czasownik) podniesionym tonem głosu, „Zabiję Cię”.

Zosia mnie nie słuchała(czasownik). => Zosia patrzyła(czasownik) w okno.

Marta smuci się(czasownik). => Marta patrzy(czasownik) w podłogę, nie odzywa(czasownik) się i ma(czasownik) łzy w oczach.

Krzysiek w ogóle mi nie pomaga(czasownik). => Krzysiek siedzi(czasownik) teraz przed telewizorem.

On to ciągle drążyły(czasownik).  => On zadaje (czasownik) mi teraz pytania(rzeczownik).

On musi(czasownik) się bardziej(przysłówek) starać(czasownik). => Chcę, by Stefan przyjeżdżał(czasownik)do mnie co najmniej 3 razy w tygodniu.

2. Rzeczownik – oznacza przedmioty, osoby, rośliny, zwierzęta, zjawiska przyrody, pojęcia, czynności i cechy. Odpowiada na pytania: kto? co?

Np. Tomek, Marta, ocean, pies, stół, krzesło, złodziej, egoista, krętacz, manipulant, spryt, mądrość itd.

Aby rzeczownik wyrażał fakty warto sprowadzić do poziomu imion, stanowisk, nazw przedmiotów, nazw zwierząt, nazw roślin lub do czasowników wyrażających gesty, słowa, ton głosu. Przykłady:

Co za idiota(rzeczownik). => Jakiś mężczyzna zajechał(czasownik)mi drogę samochodem.

Marek to egoista(rzeczownik). => Kiedy poprosiłam(czasownik) Marka, żeby zrobił zakupy ten powiedział(czasownik) mi, że zapomniał.

Mój sąsiad charakteryzuje się wielkim sprytem(rzeczownik). => Mój sąsiad kupił(czasownik) samochód od naszej sąsiadki za 5000 zł i sprzedał do za 10 000 zł.

Ale masz bałagan(rzeczownik). => Widzę plamy(rzeczownik) na podłodze w kuchni, kurz(rzeczownik) na półkach, ubrania(rzeczownik) leżące na krześle.

Co za złodzieje(rzeczownik). => Ten polityk mówi(czasownik), że wprowadzi nowy podatek.

Ale z Ciebie dżentelmen(rzeczownik). => Widzę, że wchodzisz(czasownik) przede mną do restauracji.

3. Przymiotnik – oznacza właściwości osób, zwierząt, przedmiotów i pojęć; określa rzeczownik. Odpowiada na pytania: jaki? jaka? jakie? Przymiotniki wyrażają interpretacje. Dlatego aby wydobyć z nich fakty trzeba sprowadzić je do rzeczowników wyrażających nazwy przedmiotów oraz do czasowników wyrażających słowa, gesty lub ton głosu.

To jest ładny(przymiotnik) chłopiec. => Ten chłopiec ma(czasownik) na sobie marynarkę (rzeczownik) firmy Zara.

To dziecko jest niegrzeczne(przymiotnik). => To dziecko biega(czasownik) po pokoju i wydaje(czasownik) z siebie dźwięki o określonej głośności.

Ona jest głupia(przymiotnik). => Marta spędza(czasownik) w pracy 10 godzin dziennie.

Jesteś beznadziejny(przymiotnik). => Od roku zarabiasz(czasownik) 2000 zł i nie dostałeś(czasownik) podwyżki.

To jest ciężka(przymiotnik)  praca. => Ta praca polega(czasownik)   na rozmawianiu(rzeczownik) z klientami, którym popsuł się nasz produkt.

4. Liczebnik – część mowy określająca liczbę, ilość, liczebność, wielokrotność lub kolejność. Odpowiada na pytanie ile? który z kolei? Łączy się z rzeczownikiem, określając go.

Rodzaje liczebników:

  • główne – jeden, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem, dziewięć, dziesięć, sto, tysiąc, milion
  • porządkowe – pierwszy, setny, tysięczny
  • ułamkowe – ćwierć, pół, półtora, jedna druga, trzy czwarte, cztery piąte, pięćdziesiąt setnych,
  • zbiorowe – dwoje, troje, czworo, pięcioro, sześcioro, siedmioro, ośmioro, dziewięcioro, dziesięcioro
  • mnożne – podwójny, potrójny, poczwórny
  • nieokreślone – niewiele, kilka, kilkadziesiąt, kilkaset, wiele, trochę, dużo, mało, mnóstwo,
  • wielorakie – dwojaki, trojaki
  • wielokrotne – trzykroć, dwakroć
  • wielowyrazowe – dwadzieścia dwa, sto dziewięćdziesiąt dwa

Liczebniki nieokreślone są interpretacjami. Aby liczebnik nieokreślony wyrażał fakty warto je zamienić na inny rodzaj liczebnika. Np.

Wiele razy Ci mówiłam o tym żebyś sprzątał w domu. => 3 razy w tym tygodniu mówiłam Ci żebyś odkurzył mieszkanie, starł kurze, włożył swoje ubrania do szafy.

Zbyt mało się starasz. => Spotykasz się ze mną 2 razy w miesiącu.

Za dużo spędzasz czasu w pracy. => Od dwóch miesięcy wracasz do domu z pracy po godzinie 18:00.

5. Przysłówek – oznacza różne okoliczności wykonania danej czynności: miejsce, czas, sposób, stopień. Określa czasownik. Odpowiada na pytania: jak? gdzie? kiedy? Najczęściej tworzy się go od przymiotnika, dlatego też stopniuje się go tak samo jak przymiotnik.

Aby wydobyć przysłówków fakty warto zamienić je na czasowniki wyrażające opis gestów, słowa, ton głosu, rzeczowniki sprowadzone do poziomu imion, stanowisk, nazw przedmiotów, nazw zwierząt, nazw roślin lub liczebniki nie będące liczebnikami nieokreślonymi. Przysłówki odpowiadające na pytania „kiedy?” oraz „gdzie?” trzeba doprecyzować do konkretnego czasu i miejsca.

Strasznie wolno (przysłówek) to robisz. => Robisz to już od dwóch (liczebnik) godzin (rzeczownik).

Ładnie(przysłówek)  jesz. – Widzę, że zjadłeś już połowę(liczebnik) tego co Ci nałożyłam na talerz.

Mieszkasz zbyt daleko(przysłówek)   ode mnie. => Mieszkasz w odległości(rzeczownik) 300(liczebnik)  km ode mnie.

Widzę, że nadal(przysłówek)  jesteś bezrobotny? => Widzę, że jesteś bezrobotny od 12(liczebnik)  miesięcy(rzeczownik).

Ja się bardziej(przysłówek) staram od ciebie. => Ja w tym miesiącu robiłem pranie(rzeczownik)  4(liczebnik)  razy(rzeczownik), a ty wcale.

W Ameryce(przysłówek) ludziom się lepiej(przysłówek) żyje. => Mój dziadek(rzeczownik), który mieszka w Ameryce może ze swojej emerytury opłacić(czasownik) koszty życia oraz odłożyć pieniądze(rzeczownik) na coroczny wyjazd na wakacje do Europy.

To było dawno(przysłówek) temu. => To było rok temu(przysłówek).

6. Zaimek – część mowy zastępująca rzeczownik (np. ja), przymiotnik (np. mój) przysłówek (np. tam) lub liczebnik (np. tyle) i pełniąca ich funkcje w zdaniu.

Nie będę wymieniał wszystkich zaimków tyle te, które są interpretacjami:

– dzierżawcze – mój, twój, nasz, wasz, ich, jego, jej;

– upowszechniające – każdy, zawsze, wszędzie, wszystko;

– przeczące – nigdzie, nikt, nic, żaden, niczyj, nigdy;

Aby wydobyć z nich fakty warto zamienić je na czasowniki wyrażające opis gestów, słowa, ton głosu, rzeczowniki sprowadzone do poziomu imion, stanowisk, nazw przedmiotów, nazw zwierząt, nazw roślin, liczebniki nie będące liczebnikami nieokreślonymi lub przysłówki wyrażające konkretny czas i miejsce.

To jest mój(zaimek dzierżawczy)  samochód => Kupiłem(czasownik)   ten samochód wczoraj.

Każdy(zaimek upowszechniający) facet to świnia. => Marek(rzeczownik), z którymi się spotykałam, nie powiedział mi(czasownik), że ma żonę. Stefan(rzeczownik), z którym się spotykałam, spotykał się(czasownik) także z inną kobietą. Od Jarka(rzeczownik) nie dostałam(czasownik) kwiatów(rzeczownik) na moje urodziny.

Nigdy(zaimek przeczący) mnie nie słuchasz. => Wczoraj(przysłówek) mówiłem(czasownik) Ci, żebyś zatankowała samochód i powiedziałaś, że zapomniałaś. Tydzień temu(przysłówek) mówiłem(czasownik) Ci, żebyś opłaciła rachunek za telefon i tego nie zrobiłaś. Dzisiaj(przysłówek) mówiłem(czasownik) Ci o tym, byś odebrała moją koszulę z pralni, a ty jej nie przyniosłaś.

Zawsze(zaimek upowszechniający) muszę wszystko(zaimek upowszechniający)  sam robić. => W ostatni weekend(przysłówek) umyłem(czasownik) okna(rzeczownik), zrobiłem(czasownik) zakupy(rzeczownik) spożywcze. Kiedy zepsuła się nam ostatnio zmywarka oddałem ją do naprawy. Dzisiaj(przysłówek) odebrałem dzieci z przedszkola. Jutro(przysłówek) jadę zawieźć samochód do warsztatu.

7. Partykuła – niesamodzielny (nieposiadający samodzielnego znaczenia) wyraz lub morfem(tzw. wyrazek), nadający wypowiedzeniom zabarwienie znaczeniowe lub uczuciowe. Nie będę wymieniał wszystkich rodzajów partykuł tylko te, które wyrażają interpretacje. Aby sprowadzić partykułę do faktu warto opisać swoje znaczenie lub uczucie.

Należy zmywać po sobie naczynia. => Chciałbym, żebyś po sobie pozmywał naczynia.

Trzeba szanować rodziców. => Chciałbym, żebyś przyjeżdżał do nas raz w miesiącu.

Powinno się ich wszystkich pozamykać. => Chciałbym, żeby ci politycy, których widzę, trafili do więzienia.

Warto inwestować w nieruchomości. => Myślę, że zakup mieszkania w Warszawie przyniesie zwrot z inwestycji na poziomie 10% rocznie.

Jeśli masz jakieś sugestie, które mogłyby ulepszyć/poprawić powyższe przemyślenia to daj mi znać.

14 lutego 2016 TAGS: Asertywność, Bezsilność, bliskość, Części mowy, Depresja, dzieci, Dziecko, emocje, Empatia, Frustracja, Gniew, Gramatyka, Język serca, Język szakala, Język żyrafy, Kobieta, Komunikacja, Konflikt, kłótnie, Lęk, Macierzyństwo, Mama, Marshall Rosenberg, Matka, męskość, Mężczyzna, miłość, Motywacja, nonviolent communication, nvc, Ojciec, pieniądze, Poczucie wartości, Poczucie winy, Porozumienie, Porozumienie bez przemocy, Postanowienia noworoczne, potrzeby, Problemy psychiczne, prośby, Przyjaźń, radość, Relacje, Rodzeństwo, rodzicielstwo, Seks, Seksualność, Sex, strategie, Stres, szczęście, Szkolenia, Tata, uczucia, Wstyd, wychowanie, Zmiana, Związek, Złość, Łukasz Bieliński BY: Łukasz Bieliński 3 komentarze
SHARE
Czytaj dalej

Łukasz Bieliński

3 komentarze

  1. Dorota Błach 7 lat AGO REPLY

    Witaj Łukaszu. To ciekawy dla mnie kawałek tekstu i zaintrygowalo mnie takie ujęcie tematu. Dziękuję ci za ten horyzont.
    Prosisz o komentarz lub sugestie. Mam jedną, taką, by w podawaniu faktów zwrócić także uwagę na słówka typu: już,jeszcze, dopiero, aż, bo mają według mnie zabarwienie oceniające, oczywiście zależy to od kontekstu, ale bardziej neutralne wydaje się być stwierdzenie- Jest trzecia, piszesz artykuł od pierwszej. Niż – robisz to już od dwóch godzin.
    Drugą myśl mam taka, że nie czuje konieczności wystrzegania się zaimków dzierżawczych, no chyba, że własność jest przedmiotem sporu. Pozdrawiam

    • Łukasz Bieliński 7 lat AGO REPLY

      Ok dziękuję za komentarz 🙂

  2. Marta Ince – belfer 0d 35 lat 3 lata AGO REPLY

    Piszę teraz, bo teraz trafiłam na tę stronę. Zauważyłam kilka błędów merytorycznych, które trzeba by poprawić, bo wpadają tu uczniowie w różnym wieku i z różnym poziomem krytycyzmu.
    Otóż „w ostatni weekend”, „w Ameryce” czy „rok temu” to nie są przysłówki – to wyrażenia przyimkowe, pełnią taką samą funkcję jak przysłówki odpowiadające na pytania gdzie? kiedy?, są w zdaniu okolicznikami.

Zostaw komentarz Cancel Reply

Guilt Relief - ja pracować z poczuciem winy w nurcie filozofii empatii | 2018 | Warszawa

Self Power – praca nad pewnością siebie i transformacja wstydu w nurcie filozofii empatii | 2018 | Warszawa

  • Newsletter


    {captcha}

  • About Me

    Łukasz Bieliński

    Jestem trenerem skutecznej komunikacji, Coachem i praktykiem Nonviolent Communication (NVC). Rozpocząłem proces certyfikacji na trenera NVC. Od 2001 roku zajmuję się tematem komunikacji, rozwoju osobistego, pracy z emocjami i rozwiązywaniem konfliktów wewnętrznych. Uczę w jaki sposób budować głębokie autentyczne relacje z sobą samym i z innymi ludźmi oparte na szacunku, zrozumieniu i zaufaniu. W jaki sposób dbać o swoje granice, by żyć w zgodzie ze sobą oraz jak komunikować się, by rozwiązywać konflikty i nie tworzyć kolejnych. Jak pracować z poczuciem winy, wstydem, gniewem i lękiem. Współpracowałem przy projekcie wprowadzania NVC w przedszkolach oraz edukacji rodziców w temacie komunikacji w rodzinie. Blog, warsztaty i szkolenia są moją interpretacją NVC.
  • Facebook FanPage

  • Najnowsze wpisy

    • Warsztat: Voice of Life – jak podejmować decyzje w zgodzie ze sobą będąc w relacjach | Warszawa | 11-12.02.2023 13 stycznia 2023
    • Szkolenie: Budowanie bliskości w relacjach – POZIOM 1 – wprowadzenie do empatycznej świadomości | Warszawa | 10-11.09.2022 5 marca 2022
    • POLITYKA PRYWATNOŚCI I PLIKÓW COOKIES 21 maja 2018
    • Przeprosiny – czyli jak nasza kultura wypaczyła piękną ideę budowania pojednania między ludźmi. 13 lutego 2018
    • Co można zrobić, by NVC szybciej stało się częścią życia? 26 stycznia 2018
  • Kategorie

    • Artykuły
    • Blog
    • Polityka prywatności
    • Szkolenia
    • Video

Może Cię zainteresować

Szkolenia Needs Based Healing – Drama Process | 23-25 lutego 2018 | Warszawa

Blog Video Być miłym, a być prawdziwym

Artykuły Blog Dlaczego tak trudno jest słuchać czyjegoś cierpienia?

Blog Video Oczami Empatii #4 – Kłótnia o pieniądze

Blog To, co powiesz, może zmienić świat

Blog Video Oczami Empatii #3 – Kłótnia o zmuszanie się

Instagram

Instagram did not return a 200.

sprawdź

Copyright © 2015 blog.lukaszbielinski.pl
Wykorzystuję pliki cookies do prawidłowego działania bloga, aby oferować funkcje społecznościowe, analizować ruch na blogu i prowadzić działania marketingowe. Więcej informacji znajdziesz w polityce prywatności. Czy zgadzasz się na wykorzystywanie plików cookies?Akceptuj Polityka prywatności
Privacy & Cookies Policy

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Always Enabled
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
SAVE & ACCEPT